Project over Elie Aron Cohen (1909-1993) en het postconcentratiekampsyndroom

21-02-2023

“Ik loop door de straten, zie bekende gebouwen, kijk de voorbijgangers speurend aan, maar geen enkele blijde ontmoeting, geen enkele herkenning doet zich voor. Van binnen huilend loop ik door de stad. Iedere keer weer als ik er ben wil ik de sfeer voor mijn geest halen van de Joodse bevolkingsgroep waartoe ik behoorde en ook heb willen behoren; iederen keer weer als ik er ben wil ik de herinneringen aan mijn ouders, mijn familie herbeleven.” – Elie Aron Cohen

Elie Aron Cohen werd geboren in de Folkingestraat en groeide op in een arm gezin. Met behulp van een financiële ondersteuning kon Cohen medicijnen studeren aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Na zijn studie werd Cohen huisarts in Aduard, waar hij trouwde met Aaltje van der Woude. In 1939 kregen zij een zoon: Aron Elie (Ronnie). Hun geluk was echter van korte duur, want na een mislukte vluchtpoging naar Zweden in 1942 werden zij opgepakt en gedeporteerd. Elie Aron Cohen overleefde oorlog, maar zijn vrouw en zoon niet.

Een leven lang worstelde Cohen met de kampervaringen die hij had opgedaan in Amersfoort, Westerbork en Auschwitz. Als arts had hij veelal een bevoorrechte positie in de kampen: hij was een ‘prominent’. Tegelijk droeg deze positie bij aan zijn schuldgevoelens na de oorlog. In 1952 trachtte hij zijn kampervaringen op wetenschappelijke wijze te diagnosticeren in zijn proefschrift Het Duitse concentratiekamp. Een medische en psychologische studie (1952). In de jaren zestig introduceerde hij in Nederland het begrip postconcentratiekampsyndroom (KZ-syndroom) en zette hij zich in voor de ondersteuning van kampoverlevenden.

In 2023 besteed het Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen (OVCG) aandacht aan Elie Aron Cohen. Doormiddel van een symposium, biografie en podcast wil het OVCG de relevantie van Elie Aron Cohen onderstrepen en voor een groter publiek toegankelijk maken. In het project zal niet alleen getoond worden hoe Cohen zijn naoorlogse leven vormgaf, maar wordt ook ingegaan op de hedendaagse relevantie van zijn omgang met kampervaringen. Zo zal het symposium, dat op 22 oktober 2023 zal plaatsvinden, zich richten op de omgang met trauma’s bij hedendaagse vluchtelingen.

Foto: Elie Aron Cohen (familiearchief)

Wellicht vind je dit ook interessant?

© Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen 2023
Ontwikkeld door Convident